Sztuka bonsai polega na uprawianiu krzepkich, zwyczajnych drzew w pojemnikach i pielęgnowaniu ich w ten sposób, aby ujawniły one indywidualne, najskrytsze swoje piękno. Bonsai mogą służyć jako dekoracja, kwitnąc w określonej porze roku lub też tworząc niezwykłe formy pokroju, ale ponad te właściwości reprezentują one kwintesencję najlepszych i najpiękniejszych cech, które im dała przyroda. Takie drzewa określano w najrozmaitszy sposób: miniaturyzacja natury, naśladownictwo natury, powtórzenie naturalnej prostoty w drzewach, ale żadne z tych określeń nie oddaje sensu bonsai. Dlatego, że one wyrażają coś więcej niż odbicie przyrody w miniaturze. Żeby to dobrze rzeczywiście zrozumieć, należy udać się w daleką drogę ze swoimi zmysłami, co jest trudne do opisania w kilku słowach, np. ktoś może troskliwie wykopać małe drzewko i zacząć uprawiać w domu, ale niezależnie od tego, jak długo i jak skrupulatnie by nad nim pracował, ten proces miniaturyzowania drzewka może nie zawierać tego naturalnego otoczenia i atmosfery nawet wówczas, gdyby udało się zmniejszyć je stokrotnie. Wielu ludzi nie potrafi uchwycić tej różnicy pomiędzy skalą zmniejszenia a bonsai. Podziwiając precyzję miniaturyzacji sądzą, że na tym polega wyższy poziom artyzmu. Dla takich osób będzie to tylko ładnie wykonana zabawka, podobna do modelu pociągu lub samochodu, w której zostały wykonane wszystkie detale.

Nie ma w przyrodzie drzewa młodego lub starego, które byłoby identyczne z drugim. Każde jest jedyne w swoim rodzaju w zależności od podłoża, klimatu i otaczającego środowiska. Każde drzewo jest kształtowane przez gatunek, do którego należy i specjalne cechy rodziny botanicznej, które nadają mu własną osobowość i unikalny wygląd.

Istotą sztuki bonsai jest przede wszystkim bardzo skrupulatny wybór osobnika. Spośród wielu osobników trzeba wybrać takiego, którego kształt jest właściwy i którego wygląd wywiera na nas jakieś wrażenie. Jego zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne piękno musi wywrzeć piętno w naszej pamięci dlatego, że właśnie ta pamięć stanie się narzędziem w tworzeniu formy i właściwego odczucia sztuki bonsai. To stwierdzenie wypowiedziane przez jednego z zagorzałych wyznawców sztuki bonsai jest dla mnie przykładem najgłębszej aprobaty, jaką kiedykolwiek słyszałem. Streszcza instynktowne odczucie bonsai, które jeżeli ktoś potrafi w sobie rozwinąć, otwiera przed nim możność rozumienia ich specyficznych właściwości.

Krótko mówiąc, bonsai nie jest miniaturową kopią drzew występujących w przyrodzie, lecz jest artystycznie doskonałym wyobrażeniem drzewa, które zostało stworzone, aby rosnąć w pojemniku, podkreślającym jeszcze jego piękno. Jego kształtowanie opiera się na emocjonalnej odpowiedzi drzewu, którego kształt jest dobry, a którego wygląd wywiera pewne wrażenie. Być może, że takiego idealnego drzewa nie można nigdzie w przyrodzie znaleźć.

W istocie bonsai jest bardziej naturalne niż sama przyroda. Rozmyślając nad początkiem sztuki bonsai, można sobie łatwo wyobrazić, jak nasi przodkowie, urodzeni wśród pięknej przyrody i zróżnicowanego krajobrazu Japonii, byli wzruszeni tą bogatą scenerią, która ich otaczała. Ten emocjonalny wpływ przyrody być może skłonił ich do poszukiwania w niej ideału. Z tego odczucia i potrzeby tworzenia wespół z przyrodą narodziła się sztuka bonsai. Bonsai to naturalna scena, która porusza uczucia i zmysły, która żyje w drzewie tak, jak ono stoi w pojemniku. Najdoskonalsza forma naturalnego drzewa jest, prawie że niewyobrażalnie głęboka.